Jakiś czas temu złożyłem na płytce uniwersalnej komputerek na MCY7880
(polski klon Intela 8080). Chociaż obecnie powstaje bardziej finalna
wersja, ten prototyp chciałbym zamontować w jakiejś obudowie, aby
uchronić go przed uszkodzeniem.
Przy tej okazji chciałbym jeszcze raz przemyśleć strategię zasilania.
Jak wiadomo 8080 potrzebuje trzech napięć: +5V, +12V orz -5V. Napięcia
te powinni pojawiać się i znikać w odpowiedniej sekwencji, chociaż w
praktyce wystarczy, jeśli pojawią się jednocześnie. Nieodpowiednia
sekwencja może spowodować uszkodzenie procesora.

W tej chwili zasilanie jest zrealizowane następująco:
1) Linia +5V jest brana bezpośrednio ze stabilizowanego, impulsowego
zasilacza wtyczkowego.
2) Npięcie +12V jest generowane z napięcia +5V za pomocą prostej
przetwornicy boost na MC34063A.
3) Napięcie -5V jest generowane za pomocą pompy ładunku na ICL7660, z
napięcia 5V.

Zaletą takiego rozwiązania, że zasilacz napędza bezpośrednio najbardziej
prądożerną linię, natomiast przetwornica oraz pompa odpowiadają za te
znacznie mniej obciążone. Niestety wadą takiego rozwiązania jest to, że
w przypadku omyłkowego podłączenia zasilacza np. 9V dość łatwo spalę
cały układ.

Zastanawiam się jak można by to zrobić lepiej... Z jednej strony mógłbym
na wejściu dać jakąś dodatkową przetwornicę, która produkowałaby 5V z
nieco wyższego napięcia. Nie wiem tylko, czy mnożenie przetwornic w tym
układzie ma sens (obniżanie napięcia do 5V, żeby zaraz później podbić je
do 12V).

Myślałem też o jakimś PicoPSU z pecetów mITX - wtedy miałbym gotowe 12V
i 5V, -5V mógłbym wytworzyć stabilizatorem z linii -12V.

Ewentualnie, może po prostu powinienem do obudowy załadować jakiś mały,
modułowy, impulsowy zasilacz 230V-5V? Możecie zaproponować jakiś
sprawdzony model, który mógłbym uznać za bezpieczniejsze rozwiązanie od
zasilaczy wtyczkowych?

do góry

W dniu 2021-10-26 o 19:27, Atlantis pisze:

> Zastanawiam się jak można by to zrobić lepiej... Z jednej strony mógłbym
> na wejściu dać jakąś dodatkową przetwornicę, która produkowałaby 5V z
> nieco wyższego napięcia. Nie wiem tylko, czy mnożenie przetwornic w tym
> układzie ma sens (obniżanie napięcia do 5V, żeby zaraz później podbić je
> do 12V).

Przetwornice są na tyle tanie, że chyba nie ma sensu rozważanie 2 tak,
ale 3 to już problem. Połączenie ich kaskadowo daje szansę, a może i
pewność, że załączą się w porządaniej sekwencji. Przetwornice polecam
jednak zalewane w żywicy, u mnie taka goła po dotknięciu wygenerowała
7v, zamiast 5, co się oczywiście źle skończyło.
Nie pamiętam, ile ten proc bierze, ale może stary dobry liniowy
stabilizator?

Pozdroofka,
Pawel Chorzempa
--
"-Tato, po czym poznać małą szkodliwość społeczną?
-Po wielkiej szkodzie prywatnej" (kopyrajt: S. Mrożek)
******* >>> !!! UWAGA: ODPOWIADAM TYLKO NA MAILE:
moje imie.(kropka)nazwisko, ten_smieszny_znaczek, gmail.com

do góry

On 26.10.2021 20:50, Pawel "O'Pajak" wrote:

> Przetwornice są na tyle tanie, że chyba nie ma sensu rozważanie 2 tak,
> ale 3 to już problem. Połączenie ich kaskadowo daje szansę, a może i
> pewność, że załączą się w porządaniej sekwencji. Przetwornice polecam
> jednak zalewane w żywicy, u mnie taka goła po dotknięciu wygenerowała
> 7v, zamiast 5, co się oczywiście źle skończyło.

W obecnej wersji przetwornica 12V jest zbudowana po prostu na tej samej
płytce uniwersalnej, w oparciu o MC34063, jednak ona nie jest zbyt mocno
obciążona, podobnie jak układ generujący -5V, z którego pobierane są
pojedyncze mA. Zdecydowana większość prądu idzie z linii 5V, czyli
bezpośrednio z zasilacza wtyczkowego.

Myślę nad zastąpieniem go czymś takim:
https://botland.com.pl/zasilacze-montazowe/5840-zasi
lacz-montazowy-mean-well-rs-15-5-5v3a15w.html

Wtedy na zewnątrz obudowy wyprowadziłbym po prostu gniazdo trój-żyłowego
kabla zasilającego 230V.

Finalna wersja komputerka (zmontowana na trawionych płytkach) będzie już
zasilana z zasilacza PC.


> Nie pamiętam, ile ten proc bierze, ale może stary dobry liniowy
> stabilizator?

Dokładnie nie pamiętam, chyba coś w okolicy 1,5-2A. Stabilizator liniowy
nie jest chyb dobrym wyjściem - będzie się grał niemiłosiernie. W takim
Apple 1 główny stabilizator 5V potrafił mieć coś koło 80 stopni.

do góry

W dniu 2021-10-26 o 19:27, Atlantis pisze:
> 2) Npięcie +12V jest generowane z napięcia +5V za pomocą prostej
> przetwornicy boost na MC34063A.

Dawno, dawno temu (okolice 1992) ktoś dostarczył nam rozbudowany (z
wymiennymi przystawkami do różnych obudów) programator firmy Microchip
do ich procesorów.
Ten programator miał taki fjuczer, że włożenie w niego procesora i
zrobienie blankcheck paliło procesor a my do wykonania projektu mieliśmy
5 szt procesorów z okienkiem. Dzięki temu już pierwszego dnia zostały nam 3.

Przyczyną była przetwornica na 78S40. To jest MC34063 z dołożonym
niezależnym wzmacniaczem operacyjnym i diodą.

Teraz pod nazwą 78S40 jest coś innego - to co mam na myśli widać tu:
https://www.ti.com/lit/an/snva026b/snva026b.pdf?ts=1
635316020527&ref_url=https%253A%252F%252Fwww.ti.com%
252Fproduct%252FLM741

Ten scalak służył do wytworzenia VPP, które mogło mieć 21V czy 25V.
Gdy na początku programowania sprzężenie zwrotne było zmieniane aby na
wyjściu napięcie zmieniło się z 5V na 25V to w trakcie tej zmiany
napięcie przechodziło przez ponad 40V.
Widocznie żadne kombinacje nie pozwoliły im tego uniknąć bo obeszli to
dolutowując w przystawkach transil. Nasz pech polegał na tym, że ta
przystawka, której mieliśmy użyć nie miała zrobionej tej poprawki, a że
przystawki były w metalowych obudowach to dopiero jak je rozebraliśmy to
zauważyliśmy, że są tam jakieś poprawki.

Obejrzyj oscyloskopem napięcie na wyjściu tej przetwornicy w czasie
włączania.
P.G.

do góry

On 27.10.2021 16:26, Piotr Gałka wrote:

> Obejrzyj oscyloskopem napięcie na wyjściu tej przetwornicy w czasie
> włączania.

Sprawdzę, gdy dostanę się do lepszego oscyloskopu. Niemniej komputerek
działa z tą przetwornicą już od początku (czyli od kilku lat) i do tej
pory nie stała mu się żadna krzywda.
No i jednak w tym przypadku sprzężenie zwrotne jest ustawiane na stałe
za pomocą rezystorów i nie zmienia się w trakcie pracy układu.

do góry

On 27.10.2021 16:26, Piotr Gałka wrote:

> Obejrzyj oscyloskopem napięcie na wyjściu tej przetwornicy w czasie
> włączania.

Tak po chwili zastanowienia...
Myślisz, że skoro i tak planuję zastosować zasilacz z 230V AC, to dobrym
pomysłem będzie wybranie takiego z linią 12V i zastąpienie nim tej
przetwornicy na MC34063A? Wtedy już tylko -5V byłoby generowane przez
pompę ładunku.

do góry

środa, 27 października 2021 o 09:03:41 UTC+2 Atlantis napisał(a):

> Dokładnie nie pamiętam, chyba coś w okolicy 1,5-2A. Stabilizator liniowy
> nie jest chyb dobrym wyjściem - będzie się grał niemiłosiernie. W takim
> Apple 1 główny stabilizator 5V potrafił mieć coś koło 80 stopni.

A jak w spectrum grzał klawiaturę (i dłoń) w okolicach spacji - i jaki miał fajny
radiator - choć tylko z 9V ciął.
W PC, a może w XT, zasilacz wymagał minimalnego (tzn. poziomu minimalnego, który był
dość spory, 3A lub więcej) obciążenia by w ogóle ruszył - i jak nie było twardziela
to wstawiali wtyczkę z rezystorem - też się nieźle grzał.

do góry

W dniu 2021-10-27 o 22:22, Atlantis pisze:
> On 27.10.2021 16:26, Piotr Gałka wrote:
>
>> Obejrzyj oscyloskopem napięcie na wyjściu tej przetwornicy w czasie
>> włączania.
>
> Tak po chwili zastanowienia...
> Myślisz, że skoro i tak planuję zastosować zasilacz z 230V AC, to dobrym
> pomysłem będzie wybranie takiego z linią 12V i zastąpienie nim tej
> przetwornicy na MC34063A? Wtedy już tylko -5V byłoby generowane przez
> pompę ładunku.

Nie wiem dokładnie jaki pomysł mam oceniać:
- zasilacz, który daje 5V i dodatkowo 12V, czy
- zasilacz, który daje tylko 12V.
Jak akceptujesz zewnętrzne napięcie jako jedno ze swoich to najlepiej
jest chyba dać zasilacz, który dostarcza tego napięcia na którym jest
największy podbór mocy, a resztę zrobić lokalnie.
Czyli zapewne jest to 5V - czyli tak jak masz.
Te -5V chyba mało prądu bierze więc pompa jest jak najbardziej rozsądna.
Inne rozwiązanie to dodatkowe uzwojenie na dławiku z przetwornicy
robiącej 12 z 5. Skoro 5 jest stabilizowane to z dodatkowego uzwojenia
dostanie się stabilne napięcie.
P.G.

do góry

W dniu 2021-10-27 o 09:03, Atlantis pisze:
> Finalna wersja komputerka (zmontowana na trawionych płytkach) będzie już
> zasilana z zasilacza PC.


Stara zasada serwisantów: "Jak coś dobrze działa, to nie poprawiaj";-)
Pisałeś o sekwencji startu, żeby ise nie okazało, że AT/ATX podaje w
niewłaściwej kolejności.


Pozdroofka,
Pawel Chorzempa
--
"-Tato, po czym poznać małą szkodliwość społeczną?
-Po wielkiej szkodzie prywatnej" (kopyrajt: S. Mrożek)
******* >>> !!! UWAGA: ODPOWIADAM TYLKO NA MAILE:
moje imie.(kropka)nazwisko, ten_smieszny_znaczek, gmail.com

do góry

Pan Pawel "O'Pajak" napisał:

>> Finalna wersja komputerka (zmontowana na trawionych płytkach) będzie
>> już zasilana z zasilacza PC.
>
> Stara zasada serwisantów: "Jak coś dobrze działa, to nie poprawiaj";-)
> Pisałeś o sekwencji startu, żeby ise nie okazało, że AT/ATX podaje w
> niewłaściwej kolejności.

Albo zdejmuje. W i8080 najważniejsze jest napięcie -5V. Ono niczego nie
zasila, tylko polaryzuje złącza, żeby nie złączały czego nie trzeba. Jak
tego napięcia zabraknie, a inne są, to procesor się spali. W zasilaczu
PC pobór z +5V i +12V jest największy, kondensatory mogą mieć większą
pojemność i przy nagłym zaniku zasilania 230V mogą przytrzymać napięcie
dłużej, niż trwa -5V.

--
Jarek

do góry