Dnia Fri, 11 Oct 2019 20:53:02 +0200, Paweł Pawłowicz napisał(a):
> Skoro już jest totalny offtopic to dorzucę parę słów.
> Wrocławski chemik Fritz Haber wymyślił metodę produkcji nawozów
> azotowych. Potem z inżynierem Carlem Boschem wdrożyli ją w skali
> przemysłowej. W chwili obecnej jest to praktycznie jedyna metoda
> produkcji tych nawozów (pozostałe 0.1% to odpady z innych technologii).
> W chwili obecnej proces Habera-Boscha "asymiluje" z atmosfery więcej
> azotu, niż procesy naturalne. Ktoś policzył, że wyłączenie tej jednej
> technologii spowoduje śmierć głodową 1/3 populacji ludzi.

W sensie, ze bez nawozow plony spadna o 1/3 ?

Jak sie paliwa kopalne skoncza ... wodor bedziemy produkowac z
wiatrakow, z fotowoltaiki, czy ze słomy ?

Ale moment - po co wodór ?
Skoro rosliny potrafia rozkladac CO2 to fotochemia tez powinna :-)

I te pola pelne szklanych rurek, z ktorych kapie benzyna :-)

> Ciekawostką jest fakt, że Haber zrobił to dla celów militarnych przed
> rozpoczęciem pierwszej wojny światowej. Niemcy zdawali sobie sprawę, że
> Anglicy przerwą dostawy saletry chilijskiej, będącej wówczas jedynym
> źródłem azotanów do produkcji materiałów wybuchowych. A bez nich
> prowadzić wojny się nie da.

Czekaj, bo ja kiedys trafilem na
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ignacy_Mo%C5%9Bcicki

gdzies w okolicach 1905

"W trakcie współzawodnictwa o rozwiązanie ,,problemu azotowego" okazało
się jednak, że w Norwegii opracowano tańszą metodę produkcji kwasu
azotowego niż ta autorstwa Mościckiego[20][27]. Mościcki, uznawszy się
za pokonanego, otwarcie oświadczył udziałowcom Société de l'Acide
Nitrique, że nie jest uzasadnione budowanie fabryki kwasu azotowego
według jego projektu. Aby zrekompensować udziałowcom poniesione
nakłady, wspaniałomyślnie ofiarował spółce swoje patenty
kondensatorowe o wartości wielokrotnie wyższej wobec kapitału
założycielskiego wynoszącego 90 000 franków."

"Jednocześnie Mościcki kontynuował badania nad metodą pozyskania azotu
z atmosfery, czego wynikiem było opracowanie wydajniejszej technologii
reakcji tlenu i azotu w łuku elektrycznym z wykorzystaniem wirującego
płomienia w polu magnetycznym[28]. Znalazła ona uznanie Crookesa i
Einsteina, który był wtedy ekspertem urzędu patentowego. Na wieść o
jego sukcesie zarząd Société de l'Acide Nitrique zwrócił się z
propozycją wznowienia współpracy, co o dziwo zostało zaakceptowane
przez wynalazcę. Zastrzegł sobie jednak wyłączność na decyzje w
sprawie wykorzystania patentów na terenie Austro-Węgier i Rosji,
wierząc w odzyskanie niepodległości przez Polskę. Wydaje się, że nie
miał nadziei, by w możliwej do przewidzenia perspektywie czasowej
ziemie zaboru pruskiego weszły w skład odrodzonego państwa polskiego.

W 1908 roku duże szwajcarskie przedsiębiorstwo Aluminium Industrie
A.G. Neuhausen rozpoczęło budowę fabryki kwasu azotowego w Chippis.
Dwa lata później w zakładzie zaprojektowanym, wybudowanym i
uruchomionym przez polskiego chemika wyprodukowano pierwszą cysternę
kwasu azotowego[20].

Kwas ten sprzedawano nie tylko w Szwajcarii, lecz eksportowano go i do
Niemiec. Fabrykowano w takich ilościach, że podczas wojny światowej
zablokowane i pozbawione dowozu saletry państwa centralne nie
odczuwały braku kwasu do wyrobu materiałów wybuchowych[29]."

Ale juz zaklady w Tarnowie zrobiono metodą amoniakowa ... czyzby
proces Habera w miedzyczasie tez udoskonalono ?

Nie zaraz - proces opracowano w 1908, pierwsza fabryka powstala w
Niemczech w 1913 ... akurat zdazyli na wojne, ale czy nie przypadkiem?

A co to bylo w Norwegii ?

J.