On Fri, 5 Dec 2025 10:11:10 +0100, Jarosław Sokołowski wrote:
> Pan J.F napisał:
>>>>> Kiedyś mi przysłali speca z MIT (do pomocy przy wdrażaniu VoIP,
>>>>> wiec w zasadzie w temacie grupy). Jeszcze w ubiegłym wieku,
>>>>> a on był dość wiekowy. Pracował przy projekcie> pierwszego dysku
>>>>> twardego. Dysk wielkości pralki (tak to określił), pojemność 1 MB.
>>>>> No i sporo mówił o problemach przy opanowywaniu tej wdzięcznej
>>>>> technologii. To był MIT, a nie gospodarstwo pomocnicze przy PPTiT.
>>>> Ale jakos w miarę szybko trafiły do seryjnej produkcji.
>>> Trzydzieści lat to faktycznie ekspresowe tempo.
>>
>> Ale dlaczego 30 lat?
>>
>> Bęben miał komputer EMAL-1 z roku 1958.
>> Dyski miała Odra 1304 z 1969 roku.
>> To z krajowego rynku (no, dyski były bułgarskie)
>
> Po przykładach z mainframe'ów widać, że trudno jest nawet określić,
> co to znaczy "trafiły do seryjnej produkcji". USA to duży kraj, tam
> komputerów potrzeba było tyle, że wszystko mieli "seryjne". U nas w
> tym samym czasie "produkcją" sprzętu zajmował się *Instytut* Maszyn
> Matematycznych (no dobra MIT to też "instytut", też tak zaczynali).

Ale MIT to nie wiem, czy produkował "seryjnie". Mieli IBM przecież .

Tak czy inaczej - chłop chyba był naprawdę wiekowy ...

> W czasach dominacji mainframe obsługa komputerów, amerykańskich też,
> miała sporo roboty przy utrzymaniu w ruchu dysków. To nie był sprzęt
> jakoś przesadnie dojrzały.

W sensie czyszczenia/konserwacji?

Bo pamiętam opinie operatorów - George (Odra) to lepszy system od
Riada (IBM360), bo tam operator (admin można by rzec) decyduje,
czy taśmę lub dysk zmieni, czy nie.
A Riad to pogania i pogania, żeby szybciej zmieniał :-)

>> Uups ... bęben to stary wynalazek, z 1932r
>> https://en.wikipedia.org/wiki/Drum_memory
>>
>> Po co im była pamięc bębnowa w 1932 ...
>
> Może ktoś próbował z tego zrobić magnetyczną zegarynkę?

Nie, to chyba co innego miało na celu - trzeba patent czytać.

>>> Przy czym dyskom z IBM PC/XT (mam Seagate ST-225, nawet dwa)
>>> może nawet bliżej do tej pralki niż do tych ostatnich seryjnie
>>> wytwarzanych.
>>
>> Był jakis poprzedni model, któremu było jeszcze blizej - przesuwany
>> wózek z głowicami.
>
> Ten tak samo. Wózek napędzany zwijaną taśmą, "stepper band" na to
> mówili. Tu mniej więcej widać (i słychać) o co chodzi:
>
> https://youtu.be/W2nlhrI0FK8?

Tu chyba lepiej.
https://www.youtube.com/watch?v=yuUvd_YDGDs

Ale mnie chodziło o ST-506 ... albo ST-412
https://www.youtube.com/watch?v=DXgIEDcAtIM

To chyba ich pierwszy produkt?

https://www.youtube.com/watch?v=kwGuNHf6KxY

https://www.computerhistory.org/storageengine/seagat
e-5-25-inch-hdd-becomes-pc-standard/
https://podcasts.social/@behindtheconsole/1112522949
32589598

> Chodziło też o to, że co jakiś czas (circa dwa lata), potrzebne było
> "formatowanie niskopoziomowe" wyznaczające ścieżkom swoje miejsce.
> Mechanika się wycierała, głowice przestawały trafiać, pojawiały się
> błędy. Poprzedni model różnił się pojemnością, 10 MB zamiast 20.

No tak mówiono, ale nie pamietam ... musiałem to robic, czy nie
musiałem.

Pojęcie jest w użyciu do dziś, a coś mi się widzi, że od już gdzies od
1990, dyski nie potrafią tego zrobić.
Nie ma już silnika krokowego do napędu głowicy, nie ma jak ustawić
pozycji głowic bez danych na nośniku.

No a szerokość głowic to osobny temat ... nanometry już chyba ...

>> Ale przeciez te pralki jak najbardziej były - do Odry, do Riada,
>> do IBM, do ICL itp.
>
> Na twarde dyski w pecetach ludzie wciąż mówili "winchester". To tak
> jak "elektroluks" na odkurzacz. Winchester to był w miarę dobrze
> działający model pralki do mainframe.

Eee - wiki podpowiada, że to były niewymienne dyski.
Ewentualnie - wymienne moduły dysk+głowice.

https://web.archive.org/web/20050121014606/http://ww
w-03.ibm.com/ibm/history/exhibits/storage/storage_33
40.html

> PS
> Przypomina mi to zakupy u ruskich na Stadionie X-lecia w latach
> dziewięćdziesiątych. Po pytaniu o "awtomat" można było zamiast
> pralki "Wiatka" zobaczyć kałasznikowa.

Taa, ja słyszałem, ze jak sie młody elektronik wybrał na polski targ i
chciał kupić lutownicę ... to mu dali pudelko kastetów do przymiarki.

J.