On Thu, 4 Sep 2025 23:09:40 +0200, Jarosław Sokołowski wrote:
> Pan J.F napisał:
>>>> Unix na TN-3270 ... to musiało być ciekawe.
>>> Powodowany tą ciekawością zrobiłem "sudo apt x3270", potem (po
>>> włączeniu serwera) "telnet localhost". Dało się zalogować, wygląda
>>> zupełnie normalnie. A po ustawieniu "TERM=xterm" działa również
>>> tryb pełnoekranowy. Piszę to teraz z tego telneta x3270 na zielonym
>>> terminalu z dawno niewidzianym charakterystycznym fontem.
>>
>> Hm, ale działa to po udawanym "prawdziwym TN3270", czy dzięki temu
>> xterm obie strony zapominają o 3270 i leci to w miarę standardowo?
>
> Działa to dlatego, że autorzy x3270 zaimplementowali rzeczy, których
> nie było w czasach oryginalnych terminali. Są więc kolory, jest nawet
> Unicode, da się czytać choćby po chińsku. Z oryginalnym terminalem
> ni musiało być tak różowo. Ale też nikt go nie używał do łączenia się
> wprost z uniksowymi systemami.

Nie o takie bajerki mi chodzi.
Typowy terminal, Vt100 np, działa tak, że jak klawisz nacisniesz,
to jest on wysyłany przez RS-232 do komputera.
Komputer z kolei ma kontrole nad ekranem - może wysłac tekst,
może zmienic położenie kursora, czy parę akcji wykonać, typu usunięcia
linii tekstu, czy wstawienia.

Tymczasem 3270 ... tam jak nacisnąłeś klawisz literki, to terminal nic
nie wysyłał. Sam wstawiał to na ekran.
Wcześniej komputer wysyłał dane na ekran, i tam mógł określić obszary
ekranu, gdzie wpisywanie tekstu było możliwe, gdzie nie było możliwe,
specyficzne pola, itd.
I można było przygotować taką "formatkę", gdzie było miejsce np na
wprowadzenie imienia, nazwiska, nr lotu, ilości miejsc itd
Wpisywanie danych obsługiwał sam terminal - i wpisywanie literek,
i przeskoki między polami.
A potem naciskałeś SEND, i terminal wysyłał do komputera wszystko to,
co wpisałeś.
Wysyłały dane też niektóre przyciski funkcyjne.

Biznesowo pięknie, komputer bardzo odciążony ... tylko Unix do czego
innego przyzwyczajony.


>> Bo TN3270 jest mocno rózny od typowych terminali jak VT100,
>
> Jest różny, ale z kolei autorzy telneta pod VM/CMS zadbali o to, by
> działał dobrze z hostami uniksowymi.

To ciekawe, widać jakoś im się udało okiełznać terminal 3270.
Albo nie zauważyłeś niedostatków :-)
Albo to ja mam złe wyobrażenie ... bo w sumie znam z wersji 360/TSO,
VM/CMS ominąłem.

Musiałbym to zobaczyc, tylko jak - połączyć sie tn3270 z unixa do
unixa?

> Tego nie jestem już w stanie
> sprawdzić, nie wiem, czy bym tak odpalił slrn, ale wtedy działało
> mi to, czego potrzebowałem.

slrn, tak ogólnie może dał by się wepchnąc w te pracę "formatkową".
Bo sam coś podobnego używa.
Tylko ile pracy by to wymagało, i czy ona już została zrobiona?

Bo juz nie bedzie "Press '?' for help".
Może być "Press F1 for help".

J.

do góry

W dniu 3.09.2025 o 23:33, Jarosław Sokołowski pisze:

> No panie, coś pan! Przecież on tę komórę kupił głównie z tego powodu,
> że nie szło doprosić się stacjonarnego na firmę.

Dokładnie. Kiedyś we wczesnych latach 90tych próbowałem dociągnąć do
fabryki stacjonarkę z "ludzkiej" centrali z gminy obok, ale okazało się,
że "koncesja nie pozwala" - gdzieś mam jeszcze leżeć kwity z
korespondencją w temacie. Zakończyło się zakupem trzech(!) abonamentów w
Centertelu i aparatów Nokii 620 oraz anten zewnętrznych. Biuro zarządu,
sekretariat i dyrektor finansowy. Potem ta komórka z sekretariatu była
włączona jako linia zewnętrzna do centrali. Był na to adapterek Nokii,
kosztował jakieś pierdyliony monet.

--
Ślązak

do góry

On Sat, 6 Sep 2025 11:37:49 +0200, Tomasz Śląski wrote:
> W dniu 3.09.2025 o 23:33, Jarosław Sokołowski pisze:
>> No panie, coś pan! Przecież on tę komórę kupił głównie z tego powodu,
>> że nie szło doprosić się stacjonarnego na firmę.
>
> Dokładnie. Kiedyś we wczesnych latach 90tych próbowałem dociągnąć do
> fabryki stacjonarkę z "ludzkiej" centrali z gminy obok, ale okazało się,

Ale to była centrala nie TP ?

> że "koncesja nie pozwala" - gdzieś mam jeszcze leżeć kwity z
> korespondencją w temacie. Zakończyło się zakupem trzech(!) abonamentów w

No pewnie gminna telefonia i nie pozwala.

> Centertelu i aparatów Nokii 620 oraz anten zewnętrznych. Biuro zarządu,
> sekretariat i dyrektor finansowy. Potem ta komórka z sekretariatu była
> włączona jako linia zewnętrzna do centrali. Był na to adapterek Nokii,
> kosztował jakieś pierdyliony monet.

Ale co - telefonu z TP załatwić się nie dało?
Rozmawiałes po ludzku? :-)

A fabryka nowa, czy stara? Stara pewnie telefon miała ... jeden, dwa
...

J.

do góry

Pan J.F napisał:

>>> A to różnie bywało. Jak prawdziwy biznesmen, to stacjonarny miał.
>> Niestety nie. Zawsze było tak samo. BMT był dla nieboszczki Tepsy
>> świętością, tego obejść ni przeskoczyć się nie dało. Wiem coś o tym.
>
> Po prostu nie byłeś prawdziwym biznesmenem :-)

W zasadzie żaden. Wiele biznesów w Polsce nie zaistniało z powodu braku
jakiejkolwiek sensownej łączności.

> Wyobrazasz sobie większą firemkę bez telefonu?
> Czy nawet warsztat samochodowy?

To akurat bez żadnego problemu. Warsztaty samochodowe były także na
wsiach z jedną linią telefoniczną. Kto miał tam dzwonić? Ludzie byli
nauczeni życia bez telefonów.

Jarek

--
Ale kochany! Nie ma żadne "tylko"! Nic! Żadnej roboty nie wezmę,
nie wiem, nie znam się, nie orientuję się, zarobiony jestem!

do góry

Pan J.F napisał:

>>> To już późne lata 90-te, wiec raczej się nie dało zachodu uniknąć.
>>> Ale ... jeśli nowoczesna centrala kosztuje te 1000$ od linii,
>>
>> Nie kosztował tyle. Mnie chodzą po głowie kwoty rzętu $100. Tysiąc to
>> może razem z budynkami i całą resztą, w przeliczeniu i uśrednieniu,
>> żeby otumanić finansujących.
>
> Taką podawano, nie mam możliwości sprawdzić.
>
> Ale nowoczesna centrala cyfrowa na 10 tys nr w latach 90-tych naprawde
> kosztowała tylko milion$ ?

W tym mniej więcej czasie znajomy był operatorem telekomunikacyjnym
w strefie przemysłowej niedaleko Warszawy. Miał tam wydzieloną akurat
czterocyfrową pulę numeracji ze strefy 22. Nawet mu jakiś prosty system
billingowy do tego pisałem. Nowoczesną centralę wiodącego producenta
dostał za darmo, płacił za ograniczoną czasowo licencję na używanie.

Było tu jakiś czas tamu o tym, dlczego tepsa (czy już Orange) tak bardzo
nalega, by abonenci przeszli na VoIP. Według mojej teorii, z tego właśnie
powodu.

--
Jarek

do góry

Pan J.F napisał:

>>> Bo TN3270 jest mocno rózny od typowych terminali jak VT100,
>>
>> Jest różny, ale z kolei autorzy telneta pod VM/CMS zadbali o to,
>> by działał dobrze z hostami uniksowymi.
>
> To ciekawe, widać jakoś im się udało okiełznać terminal 3270.
> Albo nie zauważyłeś niedostatków :-)

To nie ma wiele wspólnego z terminalem. Łączył się *program* działający
w systemie operacyjnym VM/CMS.

> Albo to ja mam złe wyobrażenie ... bo w sumie znam z wersji 360/TSO,
> VM/CMS ominąłem.

Na miejscu (czyli w CIUW) łączyłem się z komputerem IBM 3090 albo
z fizycznych terminali 3270, albo z komputerów PS/2 i jakiegoś tam
"Connection Managera", czy cóś. To drugie było sposobem promowanym
przez Dużego Niebieskiego.

> Musiałbym to zobaczyc, tylko jak - połączyć sie tn3270 z unixa do
> unixa?

Teraz już pewnie nijak. Chyba że stawiając własny węzeł (jest emulator
maszyny "Hercules", soft też jest do zdobycia).

--
Jarek

do góry

Pan Tomasz Śląski napisał:

>> No panie, coś pan! Przecież on tę komórę kupił głównie z tego powodu,
>> że nie szło doprosić się stacjonarnego na firmę.
>
> Dokładnie. Kiedyś we wczesnych latach 90tych próbowałem dociągnąć do
> fabryki stacjonarkę z "ludzkiej" centrali z gminy obok, ale okazało
> się, że "koncesja nie pozwala"

Nawet gdyby mieli drugą koncesję na tę gminę, to też by mogło z tego nic
nie wyjść. Bo na łączność między obszarami wyłączność wciąż miała tepsa.
Nie wiem dokładnie jak z gminami, ale też nie znam przypdków koncesji
wydanych na tak małe obszary. Napewno tak było z połączeniem województw
(stref).

--
Jarek

do góry

Jarosław Sokołowski <j...@l...waw.pl> writes:

> To nie ma wiele wspólnego z terminalem. Łączył się *program* działający
> w systemie operacyjnym VM/CMS.

No ale jednak to trochę zależy od terminala.
IBM 3270 nie miały chyba trybu bez buforowania wejścia? A tego
zasadniczo wymaga telnet, a dokładnie rzecz biorąc typowa maszyna
UNIXowa, z którą telnet się chce połączyć.

Był tam tryb bez formatek, ale wejście było wtedy buforowane.

Inną sprawą jest to, że maszyny UNIXowej da się używać w trybie
liniowym. Tylko z vi itp. są problemy.
--
Krzysztof Hałasa

do góry

On Mon, 8 Sep 2025 17:08:45 +0200, Jarosław Sokołowski wrote:
> Pan Tomasz Śląski napisał:
>>> No panie, coś pan! Przecież on tę komórę kupił głównie z tego powodu,
>>> że nie szło doprosić się stacjonarnego na firmę.
>>
>> Dokładnie. Kiedyś we wczesnych latach 90tych próbowałem dociągnąć do
>> fabryki stacjonarkę z "ludzkiej" centrali z gminy obok, ale okazało
>> się, że "koncesja nie pozwala"
>
> Nawet gdyby mieli drugą koncesję na tę gminę, to też by mogło z tego nic
> nie wyjść. Bo na łączność między obszarami wyłączność wciąż miała tepsa.

Na pewno trzeba by jakoś kabel przeprowadzić między gminami, i tu może
być problem. Radiem?

> Nie wiem dokładnie jak z gminami, ale też nie znam przypdków koncesji
> wydanych na tak małe obszary.

I ile pamiętam, to jakieś "gminne telefonie" były.

> Napewno tak było z połączeniem województw (stref).

Przy czym tu, przy odrobinie szczęscia, może się dało dwa sąsiednie
pola posiadać, czy z rolnikami dogadać, i nielegalny kabel
przeprowadzić przez granicę :-)

To już poważniejsza inwestycja, ale fabrykę chyba stać ? :-)

J.

do góry

On Mon, 08 Sep 2025 23:22:12 +0200, Krzysztof Hałasa wrote:
> Jarosław Sokołowski <j...@l...waw.pl> writes:
>> To nie ma wiele wspólnego z terminalem. Łączył się *program* działający
>> w systemie operacyjnym VM/CMS.
>
> No ale jednak to trochę zależy od terminala.
> IBM 3270 nie miały chyba trybu bez buforowania wejścia? A tego
> zasadniczo wymaga telnet, a dokładnie rzecz biorąc typowa maszyna
> UNIXowa, z którą telnet się chce połączyć.

No własnie - uzytkownik siedzący przy 3270 naciska np "q",
a program działający na VM/CMS nic o tym nie wie.
Więc nie prześle dalej, do unixa.

> Był tam tryb bez formatek, ale wejście było wtedy buforowane.
> Inną sprawą jest to, że maszyny UNIXowej da się używać w trybie
> liniowym. Tylko z vi itp. są problemy.

Dokładnie.
Niby się da, ale vi jestem ciekaw, more/less jestem ciekaw,
wywołanienie poprzedniej komendy shell, czy edycji linii komend ...
trzeba zrobić inaczej, cała masa nowszych programów też bardziej
"user friendly" nastawiona i zaprogramowana.

Aczkolwiek ... "ed" się przecież podobnie obsługiwało ...

Wysłanie Ctrl-C, Ctrl-Z ... bo Ctrl-S to chyba i tak trzeba będzie
pomysleć inaczej ...

Tak po prawdzie ... telnet do wysyłania pojedyńczych literek to też
tak sobie się nadaje, lepiej trochę skomasować :-)

J.

do góry