> Zastanawiam się teraz, czy żeby sprawnie poznać te języki, faktycznie powinienem
ogarniać matematyczny rachunek lambda, matematyczne przekształcanie, "zwijanie" i
"rozwijanie" funkcji itd?

Nie potrzeba znać rachunku lambda, żeby zrozumieć wyjaśnienia i przykłady z
podręcznika czy tutoriala do konkretnego języka programowania. Tak samo jak nie
trzeba znać teorii funkcji z matematyki, żeby zrozumieć, jak działają funkcje w
programowaniu. Ta teoria nawet nie zawsze pomaga, nie mówiąc o tym, że nie zawsze
teoria z lat 50'tych pasuje 1:1 w pojęcia zaimplementowane w konkretnym dzisiejszym
języku.

> Zasadniczo jak się spojrzy na różne książki/przykłady,

Tak. Oprócz lambdy zainteresuje Cię jeszcze taka koncepcje jak domknięcie (zwłaszcza
tzw. upward closure), bo i tak często lambdę robi się właśnie po to, żeby zrobić
domknięcie. Ale pewnie widziałeś już jakiś przykład w tych podręcznikach. Co ciekawe,
domknięcie nie jest pojęciem matematycznym, tylko raczej implementacyjnym i związanym
z zakresem widoczności symboli oraz czasem ich życia, co tym bardziej pokazuje, że
nie ma po co się zbytnio rozwodzić nad "czystą" teorią, bo ostatecznie to nie czysta
teoria wykonuje program.

> ale czy Waszym zdaniem osoba która chce programować w takim F#, OCaml czy Haskellu
powinna wziąć korki z matmy

Obstawiam, że skoro zainteresowałeś się tym tematem, to mógłbyś korki z matmy dawać a
nie brać. :-)

BTW - bardzo ciekawym językiem z tych okolic (tzn. z zacięciem matematycznym) jest
Wolfram:

http://www.wolfram.com/language/video.html

W szczególności w temacie:

http://reference.wolfram.com/language/guide/Function
alProgramming.html

--
Maciej Sobczak * http://www.inspirel.com